Deze pagina is een aanvulling op de tips in het hoofdstuk Leren kijken naar kunst in Voorbij de kunst. Je vindt de verwijzing naar deze URL op pagina 52.
Beoordeling van receptieve competenties
Een goed hulpmiddel bij het beoordelen van beeldend werk zijn rubrics. Op beschrijvende wijze geef je hiermee betekenis aan je vaardigheidsniveau van een criterium. Onderzoekers aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten hebben een visuele rubric ontwikkeld (2013) die op een laagdrempelige manier bijdraagt aan de beoordeling van eigen beeldend werk of dat van anderen. Deze rubric geeft daarnaast inzicht in de ontwikkeling van de receptieve competenties van jouw leerlingen.
Aan de basis van deze rubric liggen zestien deelcompetenties die beschreven zijn in het Europese Common European Framework of Reference for Visual Literacy. Hierin komen competenties aan bod die zowel bij het maken als bij het kijken naar kunst van toepassing zijn. In de receptie-rubric wordt er enkel gekeken naar deelcompetenties die relevant zijn voor de receptie van kunst: beschrijven, interpreteren en evalueren.
Het is de bedoeling dat jouw leerlingen met deze rubric zelf gemakkelijk kunnen reflecteren op hun vaardigheden. Door de vierpuntenschaal per icoon in te kleuren geven ze het niveau aan waarop ze denken een criterium te beheersen. Vul je zelf ook de rubric in voor elke afzonderlijke leerling, dan merk je vanzelf de overeenkomsten en verschillen op. Dat vormt een goede aanleiding om met elkaar in gesprek te gaan. Doe je dit met regelmaat, bijvoorbeeld aan het eind van ieder blok, dan wennen je leerlingen gemakkelijk aan dit overzichtelijke beoordelingsmodel.
Deze visuele receptie-rubric is een gelijkwaardige vervanger van de veelal talige rubrics. Door de iconen is het gemakkelijker en aantrekkelijk voor leerlingen om te reflecteren. Als docent kun je sneller en gemakkelijker de reflectie van jouw leerlingen interpreteren.
Download hier de receptie-rubric.
Tip
Neem de competenties in de rubric samen door met jouw leerlingen. Bespreek de opdracht en de beoordelingscriteria voordat je met de opdracht begint. Zorg ervoor dat iedereen weet wat er van hen wordt verlangt en hoe ze zichzelf goed kunnen beoordelen.
Tip
Gebruik ook een soortgelijke rubric voor het reflecteren op het beeldend proces. Oskar Maarleveld en Hannie Kortland ontwikkelden een reflectieformulier voor zowel het visuele proces, als het visuele product.
Tip
Wat vinden jouw leerlingen zelf eigenlijk belangrijk in hun beoordeling? Bespreek met jouw leerlingen de rubrics en bedenk wat voor jullie belangrijke criteria zijn om te beoordelen. Samen nadenken over deze criteria geeft niet alleen inzicht in wat voor jouw leerlingen nu echt belangrijk is, het maakt ook de beoordeling transparant en zorgt voor een breed draagvlak.
Bronnen
https://www.ahk.nl/media/ahk/wat-moeten-leerlingen-kunnen-kunstzone.pdf
https://www.ahk.nl/lectoraten/educatie/conferenties-en-projecten/beoordelen-in-kunsteducatie/beeldend-reflecteren/